Nauka skakania

"Skoki przez przeszkody mogą wykonywać jeźdźcy, którzy wyrobili sobie pewny dosiad po płaskim terenie. Potrafią zachować pełną równowagę, mają całkowitą kontrolę nad wierzchowcem i doskonale opanowaną jazdę galopem po kołach i zakrętach."

PODSTAWOWA WIEDZA

Na początku może Wam się wydawać, że tracicie równowagę w momencie, gdy koń się odbija. To prowadzi do popularnego błędu, zwanego "szyjnym podpieraniem"-kiedy zwierzę mocno odbija się przed przeszkodą, jeździec tracąc równowagę, podpiera się kciukami bądź całymi dłońmi o nasadę szyji. Grozi to nie tylko połamaniem kciuków, działa także ograniczająco na konia, zwłaszcza podczas pokonywania dużych przeszkód.

PIĘĆ FAZ SKOKU

Cały proces skakania dzieli się na pięćfaz, z których każda musi być wykonana poprawnie, aby koń wraz z jeźdźcem wdobrze wykonał zadanie. Te fazy to: najazd, odbicie, lot, lądowanie i odjazd.

1. NAJAZD

    Nowicjusz powinien zdecydować się na prostą drogę, celującą w sam środek przeszkody. Bardziej zaawansowani są w stanie wykonać skok, najeżdżając ze skrętu lub pod kątem. Musicie umieć ocenić, którędy najwygodniej podjechać, a jeśli wymaga to skrętu, to musicie zrobić go na tyle wcześnie, by koń w momencie najazdu był w pełnej równowadze. Zachowujcie pozycję wyprostowaną, prowadząc konia łydkami. Zbliżajcie się w sposób rytmiczny, nie przyspieszając w ostatniej chwili. Na podstawie prędkości, powinniście potrafić ocenić w którym miejscu nastąpi odbicie. Niezwykle ważne jest, byście w tym momencie mieli odpowiedni dosiad. Zapewni Wam to odpowiedni najazd, pierwszy krok do wykonania dobrego skoku.

2. ODBICIE

    Prawidłowo wykonane odbicie jest efektem dobrego najzadu. Jeździec powinien przyjąć skokową pozycję (tzw. półsiad), by umożliwić koniowi łatwiejsze wybicie. Tutaj najczęściej popełniane są dwa błędy. Pierwszy polega na tym, że jeździec "wybija się" zanim uczyni to koń. A drugi polega na zbyt długim pozostawaniu w siodle, co prowadzi do szarpnięcia za wodze, gdy jeździec próbuje odzyskać równowagę trzymając się wodzy.

3. LOT

    Bezpośrednio po odbiciu koń osiąga trzecią fazę skoku, czyli lot. Jest to moment w którym, całe ciało konia znajduje się w powietrzu. Grzbiet zwierzęcia wygięty jest w łuk, a nogi podkurczone.

4. LĄDOWANIE

    Koń prostuje przednie kończyny i wyciąga je przed siebie. Jedno z kopyt styka się z ziemią o ułamek sekundy szybciej. Głowa i szyja są uniesione, aby utrzymać równowagę poprzez odciążenie przedniej części ciała przed lądowaniem zadu. 

5. ODJAZD

    Po lądowaniu tylne kończyny znajdują się równo pod ciałem i kiedy zwierzę oddala się od przeszkody, trzeba jak najszybciej ustabilizować jego ruch. Jeździec stara się, by oboje szybko uzyskali odpowiednią pozycję do wykonania kolejnego skoku.

Utrzymanie i opieka

"Zanim zdecydujecie się na kupno konia czy kuca, powinniście zdać sobie sprawę z tego, że posiadanie zwierzęcia wiąże się z koniecznością poświęcenia mu czasu oraz pieniędzy. Koszty związane z nabyciem tego zwierzęcia są niczym w porównniu z nakładami na jego utrzymanie. Jeśli zamierzacie trzymać konia, musicie być pewni, że posiadacie odpowiednie warunki. Można również trzymać go w pensjonacie, co jest bardziej kosztowne, ale dla niektórych poprostu wygodniejsze."

TEMATY DO PRZEMYŚLEŃ

PRZED ZAKUPEM KONIA

Temperament: jest jednym z najistotniejszych kryteriów. Szukajcie konia, ma którym będziecie się czuli bezpiecznie i do którego będziecie mieli pełne zaufanie. Powinien być cichy, spokojny i łagodny podczas bezpośredniego kontaktu.

Wiek: o wiele lepiej jest nabyć konia, który już wykonywał wszystkie rzeczy, jakie macie zamiar robić. Dobrze by był w wieku 8, 9 lat lub jeszcze starszy. Da Wam to więcej pewności poczas skoków czy rajdu w terenie.

Płeć: niegdy nie należy brać pod uwagę kupna ogiera, bo na pewnosprawi Wam wiele kłopotów. Z koleji klacze mogą być pobudzone sezonowo, na wiosnę i jesienią, kiedy wchodzą w okres rozrodczy. Na szczęście niektóre klacze przechodzą to łagodnie, więc nie widać zmian w zachowaniu. Jednak, ogólnie rzecz biorąc, wałachy są bardziej stabilne emocjonalnie niż klacze. Przy kupnie powinniście kierować się zdrowym rozsądkiem. Wówczas gdy znajdziecie konia idealnego, obojętne Wam będzie jakiej jest płci.

Wysokość: potrzebujecie konia takiego, który pasuje rozmiarem do Waszego wzrostu.

Umiejętności: jeśli nie macie doświadczenia w tej dziedzinie najlepszym pomysłem jest nabycie konia, który umie więcej od Was, i... uczyć się od niego. Zdarzają się jednak konie zbyt wymagające dla nowicjusza czy mało doświadczonego jeźdźca. Kontakt z takim koniem może być nawet niebezpieczny.

Cena: zawsze warto już na wstępie ustalić, ile jesteście skłonni zapłacić. Jeśli cena konia przekracza Wasz limit, warto zapytać czy cena podlega negocjacji. Może się okazać, że cena konia nie podlega negocjacji, wtedy nie należy nawet próbować dalej negocjować.

Odmiany

"Konie często mają białe plamy sierści zwane odmianami. Są one pomocne w identyfikacji. Stowarzyszenia hodowców ściśle określają liczbę oraz umiejscowienie odmian dozwolonych dla danej rasy. Posiadanie lub brak odmian często jest warunkiem rejestracji konia."

ODMIANY NA GŁOWIE

Gwiazdka: mały biały znak umieszczony na czole, najczęściej o kształcie diamentu.

Strzałka: wąski pasek białych włosów na grzbiecie nosa.  --------------------->

Latarnia: szeroki pas białej sierści zwykle zaczynający się na czole, prowadzący aż do górnej wargi.  

Łysina: podobna do latarni, ale obejmująca większy obszar. 

Chrapka: mała gwiazdka znajdująca się pomiędzy otworami nosowymi.

Biały nos: plama otaczająca nozdrza, podobna do chrapki.

Mleczny pysk: biała okolica chrap i warg.

Mączny pysk: odmiana jak powyższa tyle że jasnobrązowa często u kuca Exmoor.

Warga: odmiana na wargach lub wokół nich.

Rybie oko: zwykle jedno z oczu ma białą, błękitną lub biało-niebieską a nie brązową tęczówkę.

   \/

   \/

Twardówka: zewnętrzna błona gaałki ocznej jest biała-typowe dla appaloosa.







ODMIANY NA CIELE 

Czarne plamki: "skarpetki", grzywa, ogon oraz pysk i zakończenie uszu, oczywiście w czarnym kolorze, często spotykane u gniadych koni.

Lniana grzywa i ogon: włosy w jasnokremowym kolorze, częste u kasztanów.

Pręga grzbietowa: pas czarnych lub ciemnobrązowych włosów przebiegający wzdłuż grzbietu, od kłębu do ogona, szczególne charakterystyczny dla ras prymitywnych oraz maści bułanej. 

Jabłka: koła lub pierścienie ciemnej sierści na jasnym tle. Najczęściej u koni siwych, ale bywają przy każdym umaszczeniu, zwłaszcza gniadym. Bardziej widoczne w okresie wymiany włosia, wiosną i jesienią.

Wicherki: zwane również krowimi liźnięciami. To miejsca, w których włosy rosną pod innym kątem, tworząc formacje kształtem przypominające rozety. Zwykle występują na piersi i spodniej stronie szyji.

Anatomia konia

"Szkielet jest tak zbodowanym by zapewnić temu wielkiemu zwierzęciu odpowiednią wydolność, zdrowie i piękny wygląd. Podtrzymuje  masywne ciało, umożliwia lekkie poruszanie się, zapewnia mocne przyczepy dla mięśni i ścięgien. Można go porównać do rusztowania, na którym jest osadzone całe ciało konia. Poszczególne części szkieletu ocharaniają ważne dla życia organy i tak, np. czaszka chroni mózg, a  klatka piersiowa serce oraz płuca."

Ważne miejsca

Niektóre części ciała konia mają dziwnie brzmiące nazwy, zwłaszcza dla nieprofesjonalistów. Przedstawiam więc szczegóły anatomiczne wraz z opisem.

Świat koni

"Konie bez wątpienia są najwszechstronniejszymi zwierzętami we współczesnym świecie. Żyją na ziemi od milionów lat, a od stuleci są wykorzystywane przez człowieka. Nadal są używane  do pracy w rolnictwie, przemyśle, wojsku, transporcie, w porcie i rekreacji, a także jako źródło mięsa i skór. Posiadają wielką zdolność do adaptacji, dlatego mogą żyć i pracować w różnych często ekstremalnych warunkach klimatycznych oraz terenowych."

Konie i kuce dzisiaj

Obecnie użytkowane są głównie w sporcie, służą też do rekreacji. Zapewniają ludziom przyjemność, jaką daje jazda wierzchem bez względu na poziom zaawansowania, od spacerowej, poprzez wakacyjne rajdy na kucach, po międzynarodowe zawody sportowe o wysokim stopniu trudności. Warto zwrócić uwagę na to, jak bardzo rola koni uległa zmianie. Przykładowo konie oldenburskie i hanowerskie , które dawniej były powozowymi, obecnie są cenionymi wyczynowymi wierzchowcami. Każdy hodowca marzy o tym by mieć wśród swoich wychowanków championa. Jednak nie jest to proste. Zeby wyhodować wysokiej klasy konia sportowego bądź wyścigowego, trzeba poświęcić mnóstwo czasu i pieniędzy.

Rozwój ras

W ciągu wieków ukształtowało się wiele ras koni. Każda z nich jest doskonale przystosowana do warunków środowiskowych, w których żyje. Niewątpliwie jest to efekt procesu ewolucyjnego. Należy także zdać sobie sprawę, że wielkie znaczenie na drodze rozwoju ras miało udomowienie i użytkowanie konia przez człowieka. Odbiciem tego, jak daleko sięgają związki koni i ludzi, są mity o centaurach-półkoniach i półludziach, które prawdfopodobnie oddają wrażenie jakie robili pierwsi jeźdźcy na grzbietach wierzchowców. Z pewnej odległości musieli oni wyglądać jak przerażające, dziwne stworzenia.